براي آن كه در بازاري چون بورس موفق باشيم لازم است با برخي از اصطلاحات بورسي يا با چگونگي انجام برخي از معاملات آن آشنا باشيم. اين كه انواع معاملات در بازار بورس كدام است؟ خريد طلا در بورس چگونه است؟ بورس املاك چيست؟ تابلوخواني در بورس يعني چه؟ و.. گوشه‌اي از اطلاعاتي‌است كه يك معامله‌گر بايد آن‌ها را بداند. در اين مقاله قصد داريم به بررسي موارد نام برده بپردازيم. با ما همراه باشيد.
انواع معاملات در بازار بورس
در اين بخش قرار است شما را با انواع معاملات بازار بورس آشنا كنيم. به طور كلي در بازار بورس و اوراق بهادار تهران تنها سه روش معامله وجود دارد. معاملات خرد، معاملات عمده، معاملات بلوكي. معاملات خرد، همان معاملات عادي در بازار بورس است كه حجم كمي از سهام شركت روزانه معامله مي‌شود و در آن قيمت معاملات را عرضه و تقاضاي روزانه مشخص ميكند. اما معاملات عمده و بلوك، معاملاتي خاص هستند. در واقع
معاملات عمده، معاملاتي هستند كه در آن حجم زيادي از سهام يك شركت معامله مي‌شود و قيمت آن با قيمت تابلوي سهام متفاوت است. دامنه نوسان قيمت مجاز براي نماد معاملاتي عمده در بازار بورس و فرابورس نيز همانند بازار عادي است اما بر طبق شرايط اين دامنه مي‌تواند تغيير ميكند.
گفتني است كه نماد معاملاتي سهمي كه قصد انجام معاملات عمده را دارد در بازار بورس، حداكثر قبل از يك ساعت پاياني جلسه معاملاتي باز مي‌شود. اما همان نماد در بازار فرابورس، حداكثر تا يك ساعت پس از شروع جلسه معاملاتي گشوده مي‌شود.
يكي از انواع معاملات در بازار بورس معاملات بلوكي است كه در آن محدوديت حجمي و محدوديت قيمتي وجود ندارد. در اين معامله، سفارش خريد و فروش بخش بزرگي از سهام يك شركت را ثبت مي‌كنند. اين معامله با هدف انتقال سهام يك شركت به يك شخص حقوقي است ولي بدون تاثير بزرگ بر قيمت جاري سهم انجام مي‌شود.
در تكميل موضوع انواع معاملات در بازار بورس بايد گفت كه هركدام از بازارهاي معاملات عمده و بلوكي شرايط خاص خود را دارند. مانند: ساعت معامله، دامنه نوسان، قيمت پايه، حداقل و حداكثر حجم و فرايند انجام معامله. در نتيجه افرادي كه به انجام اين نوع از معاملات تمايل دارند، بايد به اين موارد توجه كنند.
تابلوخواني در بورس
تابلوخواني چيست؟ گفتيم كه يكي از اصطلاحات رايج بازار بورس كه بايد با آن آشنا شويم تابلوخواني است. در تعريف، تابلوخواني به مجموعه بررسي‌ها و مشاهدات مرتبط با يك سهم از قبيل بررسي سفارش‌هاي خريد و فروش، حجم سفارش‌ها، تعداد معاملات، رفتار بازيگردان سهم و … گفته مي‌شود. تابلوخواني روشي براي تشخيص ميزان قدرت يك سهم است. به تعبيري ديگر تابلوخواني در بورس يعني بررسي هر نماد، ميزان خريد و فروش، نوسان قيمت، ميزان عرضه و تقاضا سهامداران حقيقي و حقوقي و... كه منجر به شناخت وضعيت كوتاه‌مدت و ميان‌مدت سهم مي‌شود.
خريد طلا در بورس
يك باور رايج اشتباه در جامعه ما اين است كه براي خريد طلا حتما بايد به صورت حضوري به صرافي‌ها يا طلافروش‌ها مراجعه كنيم و اين كالا را خريداري كنيم كه قطعا هم خريد و هم نگهداري طلا به اين صورت ريسك‌هاي اجتناب‌ناپذيري را با خود دارد. درصورتي‌كه روش ديگر خريد طلا در بورس است كه با اين كار ريسك‌هاي خريد و نگهداري طلا به حداقل مي‌رسد. به سه روش زير مي‌توان در بورس طلا خريد:
۱- گواهي سپرده سكه طلا ۲- صندوق‌هاي كالايي با پشتوانه طلا ۳- شمش طلا از بازار فيزيكي
گواهي سپرده سكه: اوراقي هستند كه خريدار آن هم مي‌تواند بعد از خريد، سكه خود را از خزانه بانك مورد نظر تحويل بگيرد و هم مي‌تواند اين اوراق را به صورت سهام نگه دارد تا با افزايش قيمت آن نماد، گواهي سپرده سكه خود را به فروش برساند.
صندوق طلا: نوعي از صندوق‌هاي كالايي قابل معامله در بورس هستند كه تنها روي گواهي سپرده طلا و اوراق مبتني بر طلا سرمايه‌گذاري مي‌كنند.
يكي ديگر از روش‌هاي خريد طلا در بورس مي‌توان به خريد شمش طلا در بازار فيزيكي بورس كالا اشاره كرد. در بازار فيزيكي بورس كالا طلا را زيرمجموعه بازار صنعتي مي‌دانند و شمش طلا را در بازار فيزيكي در تالار طلا مورد معامله قرار مي‌دهند.
بورس املاك چيست؟
يكي از ويژگي‌هاي بازار بورس كالا، شفافيت در قيمت‌هاي آن است. اين ويژگي به ويژه در پروژه‌هاي بزرگ مي‌تواند راه‌گشا باشد. پيشنهاد بورس كالا براي كشف نرخ املاك نيز با توجه به شفافيت قيمت، بهترين تصميمي بود كه گرفته شد. ساز و كار بورس كالا و همچنين بورس املاك به اين صورت است كه عرضه‌كننده و خريدار در يك نظام شفاف عرضه و تقاضا به قيمتي منطقي مي‌رسند. در بازار بورس املاك، شفافيت قيمت دو تاثير مهم بر بازار املاك و مستغلات دارد: يكي اين كه سرمايه‌گذاري در املاك و مستغلات افزايش مي‌يابد و ديگر اين كه شرايط مناسب و معقولي براي خريداران ايجاد ميكند كه در آن شرايط مناسب و شفاف بتوانند خريد كنند. همچنين بورس كالا قادر است ابزارهاي مناسبي براي رشد اين بازار، تامين سرمايه و جذب سرمايه‌گذار نيزارائه دهد. نكته ديگر اين كه با تشكيل اين بورس شايد بتوان مشكلاتي مانند نبود پيمانكاران، نبود شركت‌هاي بزرگ در اين صنعت، سازهاي شخصي و گران و بي‌كيفيت را با ويژگي‌هايي مانند كشف قيمت عادلانه برطرف كرد.
شاخص vix
شاخص VIX يك انديكاتور براي نوسانات بازار است. اين شاخص انتظارات معامله‌گران را در مورد شاخص براي سي روز آينده نشان مي‌دهد. شاخصvix بر اساس معاملات انجام شده بر روي اپشنهاي شاخص S&P 500 براي سي روز اينده در بورس نهاده شده است. از 5 سال پيش خود شاخص VIX هم قابل معامله در بورس آپشن است. گفتني است كه اين شاخص صرفا نشانگر ريسك و ترس نيست بلكه عوامل متعددي چون ليكوييديتي و تعداد معاملات و تعداد معامله‌گران و... مي‌تواند اين شاخص را تحت تاثير خود قرار دهد.
هر چه اين شاخص بالاتر باشد ريسكپذيري كاهش پيدا ميكند و هرچه نزول كند ريسكپذيري افزايش پيدا ميكند. شاخص vix به عنوان شاخصي از ريسكپذيري در بازار به كار مي‌رود.
جمع بندي
در اين مقاله با برخي از مباحث مهم در بازار بورس آشنا شديم. از جمله: انواع معاملات در بازار بورس، تابلوخواني در بورس، شاخص vix، خريد طلا در بورس، بورس املاك. اين‌ها مواردي هستند كه در بازار بورس و براي يك سرمايه‌گذاري موفق بايد بدانيد.
آموزش مقدماتي ورود به بازار بورس و نكات كاربردي
كدام صندوق سرمايه گذاري بهتر است؟
يادگيري كار با صندوق سرمايه گذاري قابل معامله در بورس
تعريفي از صندوق هاي سرمايه گذاري و انواع آن ها